વર્ષ ૨૦૧૯ના ભૌતિકશાસ્ત્રના નોબેલ પારિતોષિક

આ વર્ષે ભૌતિકશાસ્ત્રનો નોબલ પુરસ્કાર ત્રણ વૈજ્ઞાનિકોને સંયુક્ત રીતે અપાયો છે. તેમાં જેમ્સ પીબલ્સ, મિશેલ મેયર અને ડિડીઅર ક્લોઝનો સમાવેશ થાય છે. જેમ્સ પિબલ્સને ૫૦% જયારે બીજા બંને વૈજ્ઞાનિકોને ૨૫-૨૫% પ્રાઈઝ વહેંચવામાં આવશે. નોબેલ કમિટી દ્વારા કરવામાં આવેલી જાહેરાત અનુસાર આ વૈજ્ઞાનિકોને “બ્રહ્માંડના ઉત્ક્રાંતિ અને બ્રહ્માંડમાં પૃથ્વીના સ્થાન વિશેની આપણી સમજમાં ફાળો આપવા બદલ” નોબેલ પુરસ્કાર એનાયત કરાયો છે.

પીબલ્સએ બીગ બેંગ દ્વારા છોડવામાં આવેલા રેડિયેશનનો અભ્યાસ કર્યો. તેમના સંશોધનથી વૈજ્ઞાનિકોને બ્રહ્માંડની રચના કેવી રીતે થઈ તથા બ્લેક મેટર – શ્યામ પદાર્થ – નાં રહસ્યો વિશે વધુ જાણવા મદદ કરી છે. બિગ બેંગ મોડેલ બ્રહ્માંડની તેની ઉત્પત્તિની પહેલી ક્ષણોનું વર્ણન કરે છે. લગભગ 14 અબજ વર્ષો પહેલા બિગ બેંગ થયું ત્યારે તે ખુબ ગરમ અને ગાઢ હતું. ત્યારથી, બ્રહ્માંડ વિસ્તૃત થઈ રહ્યું છે. તેનો વિસ્તાર થતા તે મોટું અને ઠંડુ બન્યું. આ પૈકીનો માત્ર ૫% ભાગ જ આપણી જાણમાં છે. બાકીનો ૯૫% ભાગ હજુ આપણા માટે અકાળ છે, બ્લેક મેટર છે. પીબલ્સએ આ કલ્પનાને વિજ્ઞાન સુધી પહોંચાડવાનું કામ કર્યું છે. સતત સંશોધન દ્વારા તેને વિકિરણોનો અભ્યાસ કર્યો અને એવી પદ્ધતિ શોધી કે જેનાથી આપણે બ્રહ્માંડને વધારે સારી રીતે સમજી શકીશું.  

૧૯૯૫ માં મિશેલ અને ડિડિઅરે આપણા સૌરમંડળની બહારનો પ્રથમ ગ્રહ શોધી કાઢ્યો, જેને એક્ઝોપ્લેનેટ કહે છે. તેમના સંશોધનની મદદથી ગ્રહ શોધવાની ક્રાંતિ શરૂ થઈ. ત્યારથી કરીને આજ સુધીમાં ૪,૦૦૦ થી વધુ એક્ઝોપ્લેનેટની શોધ થઈ છે. આ એક્ઝોપ્લેનેટ એવા ગ્રહો છે જે આપણા સૌરમંડળની બહાર છે. પરંતુ તે આપણી જ ગેલેક્ષી – દૂધ ગંગા – નો ભાગ છે. તેઓનું પોતાનું સૌરમંડળ છે. આપણું સૌરમંડળ દુધગંગા ગેલેક્ષીના કેન્દ્રથી ૩૦,૦૦૦ પ્રકાશવર્ષ દૂર આવેલું છે.

નવા એક્ઝોપ્લેનેટની શોધે વૈજ્ઞાનિકોને બ્રાહ્મણની ઉત્પત્તિ, તેના કદ આકાર અને ઉમર વિશેના ખયાલોમાં પરિવર્તન કરવા, તેના અંગે પુનઃવિચારણા કરવા મજબુર કાર્ય છે. વધારે એક્ઝોપ્લેનેટ શોધાઈ રહ્યા છે અને તેના માટે નવા નવા પ્રોજેક્ટ હાથ ધરાઈ રહ્યા છે.

આ ત્રણયે વૈજ્ઞાનિકોનું યોગદાન આપણને બ્રાહ્મણ વિષે વધારે માહિતી મેળવવામાં, અત્યાર સુધી અજ્ઞાત રહેલી બીજી ઘણી બાબતો અંગે જાણકારી મેળવવાનો માર્ગ ખોલી આપે છે.